WYNIKI
Międzynarodowe jury w składzie: Dorota Buchwald (PL), Karel Král (CZ), Miron Pukan (SK) zadecydowało, że nagrodę Złamanego Szlabanu przyzna w trzech kategoriach:
w kategorii teatrów, dla których podstawą inscenizacji jest literatura „Złamany Szlaban“ otrzymują ex equo: Teatr Dramatyczny m.st. Warszawy za Sztukę intonacjiTadeusza Słobodzianka i Divadlo pod Palmovkou z Pragi za 294 statečných Tomáša Dianiški
w kategorii teatrów, w których lalki są równorzędnymi aktorami i bohaterami „Złamany Szlaban“ przyznano teatrowi Buchty a loutky z Pragi za R.U.R. według Karela Čapka
w kategorii teatrów przekraczających granice gatunków „Złamany Szlaban“ został przyznany teatrowi Divadlo Husa na provázku z Brna za Gadžové jdou do nebe Jiříego Havelki i kolektywu
W głosowaniu internetowym, zakończonym 9 października o godz. 12:00, „Złamany Szlaban – Nagrodę Publiczności” widzowie festiwalu przyznali teatrowi Divadlo Pod Palmovkou z Pragi za 294 statečných Tomáša Dianiški (średnia ocen: 4,89)
Wsparcie finansowe

Dofinansowano ze środków
Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego

The project is co-financed by the Governments of Czechia, Hungary, Poland and Slovakia
through Visegrad Grants from International Visegrad Fund.
The mission of the fund is to advance ideas for sustainable regional cooperation in Central Europe

Zadanie jest współfinansowane
ze środków Miasta Cieszyna





Dofinansowano z budżetu samorządu Województwa Śląskiego

Zadanie publiczne finansowane przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP
w konkursie „Forum Polsko-Czeskie 2022”




Edycje
Cyrano
Divadlo Astorka – Korzo 90, Štúdio S
Bratislava
Bianka Braselli, dáma s dvoma hlavami
Teatro Tatro
Nitra
Aria Spinta
Déjà Donné
Praha / Tuoro sul Trasimeno
Rewizor
Teatr Dramatyczny im. Jerzego Szaniawskiego
Wałbrzych
Push Up 1-3
Divadlo Na zábradlí
Praha
...córka Fizdejki
Teatr Dramatyczny im. Jerzego Szaniawskiego
Wałbrzych
Csődcsicsergő
Hólyagcirkusz Társulat / Bladder Circus Company
Budapest
Ifigenia nowa tragedia (według wersji Racine'a)
Narodowy Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej
Kraków
Tak wiele przeszliśmy, tak wiele przed nami
Teatr Polski
Bielsko-Biała
Jedlíci čokolády
Klicperovo divadlo
Hradec Králové
Nasza klasa
Teatr na Woli im. Tadeusza Łomnickiego
Warszawa
Komedia obozowa
Teatr im. Heleny Modrzejewskiej
Legnica
Caryca Katarzyna
Teatr im. Stefana Żeromskiego
Kielce
Do dna
PWST (Akademia Sztuk Teatralnych)
Kraków
Historia festiwalu
Międzynarodowy Festiwal Teatralny Bez Granic (do 2004 pod nazwą Na Granicy) powstał z potrzeby budowania mostów porozumienia w regionie, w którym jest to szczególnie potrzebne ze względu na skomplikowaną przeszłość i niekiedy żywe do dzisiaj stereotypy na temat sąsiadów.
Inicjatywa zrodziła się u progu wolności, kiedy Polska i ówczesna Czechosłowacja wracały do rodziny państw demokratycznych. Kiedy cieszyńscy aktywiści Solidarności Polsko-Czechosłowackiej i członkowie Forum Obywatelskiego w Czeskim Cieszynie postanowili podjąć wspólne działania kulturalne, Jakub Mátl (czeski filozof, uczeń Jana Patočki) i Jerzy Kronhold (poeta Nowej Fali i dramatopisarz) zaproponowali zorganizowanie wspólnego festiwalu teatralnego.
Pierwszy (w 1990 roku) był poświęcony prezentacji polskich i czechosłowackich wystawień sztuk Václava Havla. Kolejne rozwinęły się w międzynarodowy festiwal, który nie tylko prezentuje najciekawsze przedstawienia teatralne, przekraczając granice estetyk, konwencji i gatunków, ale także wiele dodatkowych działań, takich jak konferencje, wystawy, dyskusje, warsztaty, koncerty, przeglądy teatrów dziecięcych i młodzieżowych, czytania sztuk, „pociąg teatralny” we współpracy z festiwalem Dream Factory w Ostrawie itp. Na festiwalu oprócz spektakli z krajów grupy wyszehradzkiej pojawiają się przedstawienia i artyści z innych krajów (Austria, Ukraina, Niemcy, USA).
Znaczenie festiwalu podkreśliło przed laty spotkanie ministrów kultury krajów wyszehradzkiej „czwórki” z okazji dziesiątej edycji imprezy, honorowe patronaty ministrów, ambasadorów, konsulów i narodowych centrów kultury z poszczególnych krajów, a także wsparcie, jakie uzyskuje z krajowych i międzynarodowych funduszy.
Sukces pierwszych festiwali dał początek innym polsko-czeskim działaniom kulturalnym, takim jak Festiwal SPCz, przegląd filmowy Kino na Granicy, prestiżowe wystawy, cykl konferencji Dialogi Havlowskie czy ostatnio interdyscyplinarny projekt Dux Poloniae Baptizatur. Stał się też inspiracją dla międzynarodowych działań, takich jak Święto Trzech Braci, Dekada Muzyki Organowej, Chóralnej i Kameralnej czy Strašidla na Zámku, bez których trudno dzisiaj wyobrazić sobie kalendarz kulturalny Cieszyna i Czeskiego Cieszyna.
Ludzie
Pierwsza edycja festiwalu była dziełem osób, znanych z podejmowania transgranicznych inicjatyw. Z czeskiej strony byli to: Jakub Mátl, Gertruda Chowanioková, Ladislav Szpyrc, Marie Vízdalová; z polskiej strony: Jerzy Kronhold, Jerzy Herma, Marian Dembiniok, Mirosława Pindór, Janusz Legoń. Współpracowało z nimi spore grono wolontariuszy. W kolejnych latach do grona organizatorów dołączały instytucje i stowarzyszenia, niekiedy na wiele lat: Dom Narodowy, Městské kulturní středisko (później KaSS Střelnice), Těšínské divadlo, Teatr im. Adama Mickiewicza, Stowarzyszenie Půda, AVE, ETC, Člověk na hranici, Městská knihovna i inne. Niektóre z nich współorganizują festiwal do dzisiaj.
Wśród dramaturgów i konsultantów programowych festiwalu znaleźli się z czeskij i słowackiej strony Ladislav Slíva (dyrektor Těšínského divadla), Karel Král (naczelny redaktor „Svět a divadlo”), Jakub Škorpil („Svět a divadlo”), Tomáš Suchánek (dyrektor „Dream Factory”), Zuzana Uličanská (dziś Divadelný ústav Bratislava), Lenka Zogatová (České centrum, Bratislava) i Martin Porubjak (reżyser). Polską część przygotowywali: Jerzy Kronhold, Marek Gaj, Jacek Sieradzki (redaktor naczelny miesięcznika „Dialog”), Mirosława Pindór, Janusz Legoń; konsultacjami służyli Roman Pawłowski i Artur Pałyga. Ze strony węgierskiej od lat radą służy Sylvia Huszár.
Funkcję dyrektorów festiwalu pełnili: Jerzy Kronhold, Marian Dembiniok, Gertruda Chowanioková i Janusz Legoń. W czasach, kiedy festiwal był organizacyjnie rozdzielony na część czeską i polską, kierowali nimi: Jerzy Herma, Marian Dembiniok, Roman Rozbroj, Gertruda Chowanioková i Andrea Folterová. Do długoletnich koordynatorów i administratorów festiwalu należą z polskiej strony Regina Bandarewicz (do 2012), Bogusław Słupczyński (2009, 2015) i Kinga Ciba (od 2009 do dzisiaj); w 2016 do tego grona dołączyła Katarzyna Dendys-Kosecka. W latach 90. z czeskiej strony byli to również pracownicy teatru w Czeskim Cieszynie, zwłaszcza Roman Rozbroj, Dagmar Pavlíková, Joanna Wania. Od początku festiwalu jako wolontariuszki, a później w ramach obowiązków zawodowych zaangażowane były Lucia Bačíková, Petra Slováček-Rypienová i Šárka Klimoszová.
Autorem największej liczby plakatów festiwalowych (18) jest Ladislav Szpyrc, plastyk, kurator wystaw i przewodniczący Stowarzyszenia Půda. Plakaty projektował także Krzysztof Morcinek.
W realizację festiwali zaangażowani byli również pracownicy administracyjni i techniczni Těšínského divadla, KaSS Střelnice, Teatru im. Adama Mickiewicza, Domu Narodowego, Městské knihovny i wielu innych instytucji i organizacji. Realizacja festiwalu nie byłaby również możliwa bez zaangażowania wolonatriuszy z polskiej i czeskiej strony.