Spojrzenie na Helmuta Kajzara
PL
Na rozmowę o Helmucie Kajzarze oraz prezentację filmu dokumentalnego o ojciu zaprasza fotografka Paula Kajzar.
Helmut Kajzar ( ur. 18 sierpnia 1941 w Bielsku, zm. 21 sierpnia 1982 we Wrocławiu) był synem rolnika Jana Kajzara i Pauliny z Kulischów; mężem aktorki Jolanty Lothe (ślub 21 grudnia 1971). Pochowany jest w Cieszynie.
Dorastał, jak podkreślał, „na pograniczu”, bo w ewangelickiej i polsko-niemieckiej rodzinie ze Śląska Cieszyńskiego, we wsi Kończyce Wielkie. W 1946 wraz z rodzicami wyjechał do Kopic koło Grodkowa na Opolszczyźnie, a później do innych wsi na ziemiach poniemieckich, gdzie jego ojciec do 1949 organizował Państwowe Gospodarstwa Rolne. Od 1949 mieszkał w Grodźcu Śląskim, w którym ojciec kierował Instytutem Zootechniki. W 1959 ukończył Liceum Ogólnokształcące w Bielsku-Białej. Studiował najpierw filozofię, a od 1960 filologię polską na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie (magisetrium w 1965). Współpracował wówczas ze studenckim Teatrem 38. W 1965–69 studiował na Wydziale Reżyserii Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie. Pod koniec lat 60. debiutował jako reżyser na scenie zawodowej i jako pisarz. W latach 70. prowadził warsztaty i sporo reżyserował za granicą, m.in. w Szwecji, RFN i NRD.
W programowym eseju Na pograniczu pisał:
Urodziłem się i wychowałem na pograniczu, pograniczu państw, języków, kultur, wojny i pokoju. To zawieszenie - między - jest stygmatem nie do usunięcia. Między proletariackim internacjonalizmem i nacjonalizmem, między kosmopolityzmem a prowincjonalnością, między katolicyzmem a ewangelicyzmem, między totalitaryzmem a demokracją, między indywidualizmem a ubóstwieniem mas, między buntem i nadzieją na zgodę a ostrożnym optymizmem. Między...
Kajzar był twórcą koncepcji teatru metacodziennego.
Najczęściej wystawianym jego tekstem dramatycznym jest Gwiazda oraz transkrypcja Antygony. Na naszym festiwalu w 2002 jego Akt-Orki prrezentował Wideoteatr Poza Piotra Lachmana i Jolanty Lothe.
